|
Ўзларига теккан насибадан, гўштдан камбағалларга ҳам берардилар.
Воқе битта. Улуш қўшиладиган ҳамма қимор бир хил.
Лекин қиморнинг воқеи қуръанинг, чек ташлашнинг воқеига ўхшамайди. Ҳадисда шундай келади: «Пайғамбар с.а.в. (сафарга) чиқадиган бўлсалар, аёллари ўртасида қуръа, чек ташлардилар».5 «Бир ансорий киши ўлаётган пайтида олтита қулни озод қилди. Ўзининг ўшалардан бошқа моли йўқ эди. Бу хабар Пайғамбар с.а.в.га етиб келгач, уларни чақиртириб, қисмларга ажратдилар-да, қуръа, чек ташладилар. Шу йўл билан иккитасини озод қилдилар, тўрттасини қул бўйича қолдирдилар».6
Қуръа, чек ташланганда ҳаммага бир хил ташланади. Ҳамманинг чеки бир хил бўлади. Улар ўзлари олдиндан ҳам ўша нарсанинг эгалари бўладилар, унга қимор йўли билан эришмайдилар. Фақат бир неча эгалардан бирини ёки бир нечтасини ажратиб олиш учун чек ташланади. Хуллас, чек ташлашнинг воқеи майсирнинг воқеидан мутлақо ўзгачадир. Чек ташлаш ҳалолдир, покдир, майсир эса ҳаромдир, ифлосдир. Аллоҳнинг инояти билан буни қуйида баён қиламиз.
Қиморнинг ҳамма тури ҳаромдир. Лекин унинг ҳаромлиги мана шу биз тафсир қилаётган оят билан эмас, юқорида айтиб ўтганимиз Моида сурасидаги мана бу оят биландир:
إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ
(Эй мўминлар, ароқ (маcт қиладиган ичкилик ичиш), қимор (ўйнаш), бутлар (яъни уларга сиғиниш) ва чўплар (яъни чўплар билан фолбинлик қилиш) ҳаром ишдир). [5:90]
Биз тафсир қилаётган бу оятда эса унинг зарари фойдасидан кўпроқлиги айтилган, холос.
Юқорида оятнинг шаклида қандай таъкидли маънолар борлигини кўрсатиб, қиморнинг нақадар қаттиқ ҳаромлиги хусусида тўхталган, у билан шуғулланган кишининг таъзирий жазога тортилиши ҳақида ҳам айтиб ўтган эдик. Исломда таъзирий жазонинг миқдорини қози белгилайди. Жазо жиноятга қараб бўлади. Токи, бошқалар бу жазони кўриб, ўша жиноятни қилишдан тийилсинлар. Хуллас, жазо жиноятга яраша қаттиқ бўлиши керак.
Бу мавзунинг хотимасида қуйидагиларни айтиб ўтмоқчиман:
(6) Термизий: 1364. Ибн Ҳиббон: 10/407.
9-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232